Gedaan met laden. U bevindt zich op: Stap voor stap door de aangifte van nalatenschap

Stap voor stap door de aangifte van nalatenschap

Om een aangifte van nalatenschap in te dienen, kunt u de toepassing ERFonline gebruiken, of een aangifteformulier invullen en opsturen.

Op deze vindt u meer informatie over hoe u de aangifte van nalatenschap invult als u het formulier gebruikt..

In de Vlaamse Regering wordt naar aanleiding van het Regeerakkoord 2019-2024 gesproken over een verlenging van de zogenaamde verdachte periode. Van zodra formele beslissingen genomen worden, wordt informatie op deze pagina toegevoegd.

De voorgenomen wijziging werd een tweede keer goedgekeurd door de Vlaamse Regering (Beslissingen van de Vlaamse Regering van 8 novem 2024 - ontwerp van Programmadecreet begrotingsopmaak 2025(opent in nieuw venster)).

In de huidige stand van regelgeving betekent dit het volgende:

Roerende goederen, zoals geld of juwelen, kunnen door middel van een hand- of bankgift zonder schenkbelasting geschonken worden; het is immers niet verplicht om die schenking te laten registreren. Maar alleen als de schenker nog minstens drie jaar na de hand- of bankgift in leven blijft. Anders moet de ontvanger ze alsnog aangeven in de aangifte van nalatenschap (rubriek “Fiscaal vermogen”) en toch nog erfbelasting betalen op de schenking.

Die termijn van drie jaar wordt uitgebreid naar vijf jaar. Concreet zal voor alle niet-geregistreerde schenkingen die plaatsvinden vanaf 1 januari 2025 een verdachte periode gelden van vijf jaar. Voor niet-geregistreerde schenkingen van vóór 1 januari 2025 blijft een verdachte periode van drie jaar gelden.

Voorbereiding

Het formulier ‘Aangifte van nalatenschap’ is terug te vinden op onze formulierenpagina. Deze formulieren kunnen elektronisch ingevuld worden via het Word-document of met de hand via het pdf-document.

Om de aangifte vlot in te vullen, kunt u de onderstaande gegevens en documenten het best al bij de hand houden.

De aangifte stap voor stap

  • Stap 1
    • U bent vrij te kiezen of u een gezamenlijke of een individuele aangifte indient. Voor één overlijden kunnen dus meerdere individuele aangiften ingediend worden.
    • Het aangifteformulier moet ondertekend worden door alle indieners. Voor indieners die het aangifteformulier niet ondertekenen, is de aangifte ongeldig.
    • Het indienen van een individuele aangifte stelt de overige erfopvolgers niet vrij van indiening.
  • Stap 2

    Identiteit van de overledene

    • Het rijksregisternummer van de overledene kunt u o.m. in het attest van erfopvolging vinden.

    Fiscale woonplaats van de overledene

    • De fiscale woonplaats komt overeen met de hoofdverblijfplaats of het domicilie. Deze info is van belang om te bepalen in welk gewest de erfbelasting verschuldigd is.
    • Als de overledene tijdens de 5 jaar voor zijn overlijden verschillende domicilies had, moeten die allemaal ingevuld worden.
    • Als het correcte (voorgaande) adres niet gekend is, volstaat ook de gemeente of provincie.

    Burgerlijke staat van de overledene

    • Als de overledene gescheiden was, moet het vakje “ongehuwd” aangekruist worden.
    • Als de overleden gescheiden was van tafel en bed, moet het vakje “gehuwd” aangekruist worden en daarnaast “gescheiden van tafel en bed” vermeld worden.
  • Stap 3
    • Hier moet u de gegevens invullen van de erfopvolgers die de aangifte ondertekenen.
    • Het aandeel in de nalatenschap kunt u terugvinden in het attest van erfopvolging.
    • Erfopvolgers-aangevers die niet mee ondertekenen, worden niet als aangever beschouwd en hebben dus geen geldige aangifte ingediend.
    • Erfopvolgers die vermeld zijn in de rubriek “aangevers” moeten niet nog eens opgenomen worden in de rubriek “erfopvolgers”.
  • Stap 4
    • Hier komen alleen de gegevens van erfopvolgers die NIET optreden als aangever omdat zij
      • ofwel geen aangifte moeten indienen
      • ofwel een individuele aangifte zullen indienen.
    • Als er meer erfopvolgers zijn dan velden in het formulier, dan kan men het laatste veld kopiëren en plakken tot er voldoende velden zijn.
  • Stap 5
    • Voor elke verwerper moet u een bewijs van verwerping toevoegen aan de aangifte.
    • Als er meer dan twee personen de erfenis verworpen hebben, kunt u de rubriek voor verwerper 2 kopiëren en in het formulier plakken tot er voldoende velden zijn.
  • Stap 6
    • Geef hier het adres op waarop de briefwisseling over de aangifte van nalatenschap mag toekomen. De Vlaamse Belastingdienst verzendt dan de correspondentie voor elke aangever van deze aangifte naar dat opgegeven adres (‘woonstkeuze’). Dit mag het adres van een van de aangevers zijn of het adres van een notaris.
  • Stap 7
    • Een wilsbeschikking is een testament of een schenking tussen echtgenoten die uitwerking heeft bij het overlijden (ook genoemd: contractuele erfstelling).
    • Als de overledene een wilsbeschikking opgesteld heeft, dan vult u dat hier in.
    • Voeg ook een kopie van de wilsbeschikking toe aan de aangifte.
  • Stap 8
    • Als de overledene een erfovereenkomst opgesteld heeft, dan vult u dit hier in.
    • Voeg ook een kopie van de erfovereenkomst toe aan de aangifte.
  • Stap 9

    Eigen vermogen

    Gemeenschappelijk vermogen

    • Als de overledene gehuwd was onder een stelsel van gemeenschap van goederen, geeft u in deze rubriek een overzicht van het actief en passief van het gemeenschappelijk vermogen én van het eigen vermogen. Het eigen vermogen geeft u aan in de rubriek met die naam.
    • Om het passief te bepalen kan men ervoor kiezen om:
      • ofwel een forfaitair bedrag op te nemen
      • ofwel de werkelijke schulden en begrafeniskosten te bewijzen.
        Als er een uitvaartverzekering (eigen vermogen/passief) afgesloten is, dan kunt u niet kiezen voor het forfait van de begrafeniskosten. U kiest er dan voor om het werkelijk passief aan te tonen.
  • Stap 10

    Levensverzekeringen

    • Vul hier alle levensverzekeringen in die de overledene afgesloten had, en ook de levensverzekeringen die door iemand anders op het hoofd van de overledene waren afgesloten.
    • Als de overledene gehuwd was onder een stelsel van gemeenschap van goederen, moeten ook de levensverzekeringen op naam van de langstlevende echtgenoot vermeld worden.
    • Ook beleggingsverzekeringen (type tak 21 of tak 23) moeten in deze rubriek vermeld worden.

    Schenkingen

    • Vul hier in of de overledene schenkingen heeft gedaan:
      • schenkingen, vastgesteld in een geregistreerde of verplicht te registreren akte die dateren van binnen de drie jaar voor het overlijden;
      • niet-geregistreerde schenkingen van roerende goederen die dateren van binnen de drie jaar voor het overlijden;
      • schenkingen van roerende goederen onder een opschortende voorwaarde of termijn die vervuld wordt door het overlijden, ongeacht de datum van de schenking.

    Wettelijk vermoeden van eigendom.

    • Als de overledene binnen de drie jaar voor zijn overlijden onroerende goederen heeft verkocht of zelf een erfenis of een schenking heeft gekregen, moet in deze rubriek vermeld worden wat er met de ontvangen gelden of goederen gebeurd is.

    Inbreng en inkorting

    • Sommige wettelijke erfgenamen hebben een reservatair erfdeel. Als de overledene (bv. door zijn testament) te veel heeft weggeschonken en hierdoor het reservatair erfdeel aangetast heeft, dan kunnen deze wettelijke erfgenamen voor dat gedeelte de inkorting vragen.
    • Als u denkt dat er gegevens in deze rubriek moeten worden ingevuld, gaat u best te rade bij een notaris.

    Verzekeringen

    • Vul hier in of de lichamelijke roerende goederen (meubelen, inboedel) verzekerd waren tegen brand, diefstal of enig ander risico op de datum van het overlijden. Vul in dat geval ook de gegevens van de polis in.

    Vruchtgebruik

    • Vul hier in of er sprake is van:
      • uitdoving van vruchtgebruik of overgang van vruchtgebruik;
      • wettelijk opvolgend vruchtgebruik.
  • Stap 11

    Denkt u dat u zelf of andere erfopvolgers in aanmerking komen voor een abattement, een verlaagd tarief, een vermindering of een vrijstelling, dan moet u dat expliciet aanvragen door in deze rubriek het hokje in kwestie aan te kruisen.

  • Stap 12

    In deze rubriek kruist u alle bijlagen aan die u bij uw aangifte voegt. Nummer alle bijlagen zoals in het formulier aangegeven is.

  • Stap 13
    • De Vlaamse Belastingdienst behandelt de aangifte pas nadat de indieningstermijn verstreken is, namelijk ten vroegste 4 maanden na het overlijden. Zolang deze termijn niet verstreken is, mag u immers nog wijzigingen aanbrengen aan de ingediende aangifte door een wijzigende of aanvullende aangifte in te dienen. De Vlaamse Belastingdienst houdt dan rekening met de laatst in deze periode ingediende aangifte.
    • Verzaken aan de resterende indieningstermijn: Als u zeker bent dat de door u ingediende aangifte juist en volledig is, kunt u het vakje “Ik verzaak aan de resterende termijn van indiening” aankruisen. Zo geeft u aan dat de aangifte definitief is. Dat betekent dat de Vlaamse Belastingdienst direct kan beginnen met het behandelen van de aangifte, dus voordat de volledige termijn van vier maanden verstreken is.
  • Stap 14

    Alle aangevers voor wie deze aangifte geldig is en die in de rubriek “Identiteit van de aangevers” opgenomen zijn, moeten hier de aangifte ondertekenen.

  • Stap 15

    Voor meer infomatie, ga naar de pagina De aangifte van nalatenschap indienen via het formulier.

Zelf invullen of een beroep doen op een notaris

  • De erfgenamen en de algemene legatarissen kunnen de aangifte zelf invullen. De meeste mensen vinden het invullen van een aangifte van nalatenschap een ingewikkelde zaak. Veel mensen doen dan ook een beroep op een notaris, maar dat is niet verplicht.
  • Belastingambtenaren mogen niet meewerken aan het invullen van de aangifte. Ze kunnen u wel helpen om meer informatie te geven over de wettelijke voorschriften waaraan de aangifte moet voldoen. U kunt daar contact voor opnemen via de gewone contactkanalen.

Veelgestelde vragen