Economische impact toerisme

De directe bruto toegevoegde waarde van toerisme in het Vlaamse Gewest was in 2022 gelijk aan 7,3 miljard euro of 2,7% van de totale bruto toegevoegde waarde in het gewest. Het gaat om de toegevoegde waarde die door de consumptie van toeristen wordt gecreëerd ongeacht of dat gebeurt in de toeristische bedrijfstakken of in andere bedrijfstakken. Wat wordt afgenomen binnen de toeristische bedrijfstakken door niet-toeristen wordt niet meegeteld. Ter illustratie: uitgaven van toeristen in een kledingzaak worden wel in rekening gebracht, trouwfeesten in een hotel niet.

Tussen 2014 en 2022 is er sprake van een toename in de directe bruto toegevoegde waarde van toerisme van bijna 1,4 miljard euro (in prijzen van 2022). Het aandeel van de directe toegevoegde waarde van toerisme in de totale toegevoegde waarde van het Vlaamse Gewest nam in dezelfde periode toe met 0,2 procentpunt. Gezien de covid-19-crisis werden er geen cijfers berekend voor 2020.

Bijna drie vierde van de directe bruto toegevoegde waarde van toerisme wordt gegenereerd binnen de toeristische bedrijfstaken. In 2022 ging het om ruim 5,2 miljard euro. Daarnaast werd ruim 2 miljard bruto toegevoegde waarde gecreëerd door toeristen in de niet-toeristische bedrijfstakken (28%). Binnen de toeristische bedrijfstakken is het vooral in de horeca dat toeristen zorgen voor een relatief grote bruto toegevoegde waarde. De cafés en restaurants halen bijna 2 miljard euro directe bruto toegevoegde waarde, de accommodatiesector bijna 1 miljard euro. Ook de vervoerssector is goed voor bijna 1,5 miljard euro aan bruto toegevoegde waarde gecreëerd door toeristen.

Als niet naar de toeristische consumptie wordt gekeken, maar naar de bruto toegevoegde waarde van de toeristische sector ging het in het Vlaamse Gewest in 2022 om bijna 12,2 miljard euro of 4,5% van de totale toegevoegde waarde.

Dat cijfer omvat de toegevoegde waarde gegenereerd door de toeristische bedrijfstakken, ongeacht of de producten en diensten die de bedrijfstakken produceren door toeristen of niet-toeristen worden verbruikt. Zo wordt onder meer de volledige bruto toegevoegde waarde van de horecasector opgenomen, ook de uitgaven die door niet-toeristen gebeuren in de horeca. Tegelijk laat het de bruto toegevoegde waarde van de niet-toeristische bedrijfstakken buiten beschouwing: de toegevoegde waarde die bijvoorbeeld door toeristen wordt gecreëerd in de detailhandel wordt niet meegerekend.

Tussen 2018 en 2022 is er sprake van een toename van bruto toegevoegde waarde van de toeristische bedrijfstakken van bijna 2 miljard euro (in prijzen van 2022). Het aandeel in de totale toegevoegde waarde van het Vlaamse Gewest nam in dezelfde periode toe met 0,2 procentpunt. Gezien de covid-19-crisis werden er geen cijfers berekend voor 2020.

Binnen de toeristische bedrijfstakken leveren vooral de vervoerssector en de hotels, restaurants en cafés (horeca) een belangrijke bijdrage aan de bruto toegevoegde waarde: zij waren in 2022 goed voor respectievelijk bijna 3,9 miljard euro en ruim 3,6 miljard euro aan de bruto toegevoegde waarde. Samen is dat 62% van de bruto toegevoegde waarde van de toeristische sector. De accommodatiesector (inclusief de tweede verblijven) genereerde 2,7 miljard euro. De diensten voor cultuur, sport en recreatie zijn nog goed voor 1,2 miljard euro aan bruto toegevoegde waarde.

Voor het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest was de directe bruto toegevoegde waarde van de toeristische consumptie in 2022 gelijk aan 2,2 miljard euro of 2,5% van de totale bruto toegevoegde waarde in het gewest. In het Vlaams Gewest ging het om 7,3 miljard en 2,7%. Als de som van de 2 gewesten wordt gemaakt, is de directe bruto toegevoegde waarde van toerisme gelijk aan 9,5 miljard euro of 2,6% van de gezamenlijke totale bruto toegevoegde waarde in beide gewesten.

In het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest steeg de directe bruto toegevoegde waarde tussen 2018 en 2022 met bijna 160 miljoen euro (in prijzen van 2022). In 2016 was er een grote daling als gevolg van de aanslagen in Brussel in maart 2016. Ondanks de toename in 2018 lag de directe bruto toegevoegde waarde in absolute termen nog niet opnieuw op het niveau van 2014. In 2022 kwam de bruto toegevoegde waarde voor het eerst weer uit boven de cijfers van 2014 en werd het verlies door de aanslagen in 2016 dus opgehaald.

De bruto toegevoegde waarde van de toeristische bedrijfstakken lag in het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest in 2022 op 4,8 miljard euro of 5,5% van de totale toegevoegde waarde van het gewest. In het Vlaamse Gewest ging het om bijna 12,2 miljard euro of 4,5% van de totale toegevoegde waarde. De totale bruto toegevoegde waarde van toeristische bedrijfstakken was in de 2 gewesten samen gelijk aan 17,0 miljard euro of 4,8% van de gezamenlijke totale toegevoegde waarde in beide gewesten.