Haspengouw, een huis voor de hamster
Er is nog maar 1 plek waar de Europese hamster in het wild leeft in Vlaanderen: de streek rond Widooie in Haspengouw. Maar de populatie is erg klein en fragiel. Het Regionaal Landschap Haspengouw en Voeren lanceerde een campagne om landbouwers te tonen hoe zij de hamster kunnen helpen.
Het doel
De wilde hamster heeft het niet gemakkelijk in Vlaanderen. De knaagdiertjes maken burchten in akkers en vinden er ook hun voedsel. Tussen april en september hebben ze de beschutting van dichte gewassen nodig om te overleven. Maar door de huidige teelt lukt dat vaak niet. De oogst verstoort hun leefomgeving en jaagt de hamsterpopulatie weg. Maar waarnaartoe? Haspengouw is de laatste regio in Vlaanderen waar de Europese hamster nog met zekerheid voorkomt.
Landbouwers spelen een belangrijke rol om de hamsters de rust en dekking te geven die ze nodig hebben. Het Regionaal Landschap Haspengouw en Voeren wilde de landbouwers in Widooie kennis laten maken met de wilde hamster en hamstervriendelijke maatregelen voorstellen.
Het project
Het Regionaal Landschap Haspengouw en voeren ontwikkelde een logo en maakte daarmee een hamstersticker en bijpassende map vol info. In die map konden landbouwers uit de regio lezen over de hamster, zijn gewoontes en de risico’s voor hamsters in de reguliere landbouw.
Zoals elke zomer organiseerde LIKONA, de Limburgse Koepel voor Natuurstudie, een zomermonitoring. Daarbij tellen vrijwilligers de openingen van hamsterburchten die ze kunnen vinden in pas geoogste graanvelden.
Natuurpunt Limburg en het Agentschap Natuur en Bos organiseerden een terreinbezoek voor hun leden met het thema akkernatuur.
Leden van de klankbordgroep van het Regionaal Landschap en enkele Haspengouwse landbouwers gingen op excursie naar het hamstergebied in Nederlands Limburg. Ze gingen er in gesprek met Nederlandse hamsterspecialisten.
Ten slotte deed de vzw PIBO-campus een veldproef met verschillende groenbemesters, maar met weinig bruikbare resultaten.
De geleerde lessen
De Haspengouwse hamster kwam in heel Vlaanderen op tv(opent in nieuw venster) en in de krant. Dat wekte veel reactie en bezorgde berichten op, zelfs vanuit West-Vlaanderen. Het is duidelijk dat veel mensen de hamster willen helpen.
De landbouwers met wie het Regionaal Landschap contact opnam, hadden allemaal al van de hamsteractie gehoord dankzij deze media-aandacht. Ze toonden zich heel bereid om mee te werken, maar gaven wel aan dat ze flexibiliteit nodig hebben om zich aan te passen aan de noden van de hamster.
De toekomst
Dit project startte tegelijk met de uitvoering van het soortenbeschermingsprogramma voor de hamster en werkte complementair. Na afloop van het project liep het soortenbeschermingsprogramma nog door tot einde 2020.