“In mei 2023 kwam Roksolana bij mij in begeleiding,” vertelt Laurie Vandenheede, projectmedewerker bij Leerwinkel West-Vlaanderen en brugfiguur Levenslang Leren. “Als we een begeleiding starten, brengen we eerst de context in kaart. Vertrouwen en een connectie opbouwen is essentieel om ergens te geraken,” legt Laurie uit. “We besteden aandacht aan loopbaan- en studieachtergrond, drempels, de familiale situatie, digitale vaardigheden, … Dat is allemaal nodig om de vraag helder te krijgen en de leernoden te identificeren.”

In haar thuisland Oekraïne haalde Roksolana twee masters: psychologie en logopedie. Ze werkte er ook als logopedist en psycholoog in een school. “Maar de onderwijssystemen zijn verschillend,” aldus Roksolana. “Daarom wilde ik bekijken wat ik hier kan doen met mijn diploma’s. Ik kwam daarvoor bij Leerwinkel terecht. Laurie informeerde me over de mogelijkheden.”

Samen mogelijkheden bekijken

“Klopt,” zegt Laurie, “in onze begeleidingen kijken we samen wat de mogelijkheden op de arbeidsmarkt zijn, welke jobs er bestaan in de sector. Voor Roksolana, die hoogopgeleid is en heel wat werkervaring heeft, hebben we gekeken of de job die ze in haar thuisland had, dezelfde is als in België. Samen schatten we dan in wat er nodig is om hier in Vlaanderen aan de slag te gaan. Misschien zijn er aanvullende competentieversterkende opleidingen mogelijk of nodig. We stellen een persoonlijk ontwikkelingsplan op, met stappen die op korte of wat langere termijn gezet kunnen worden. Ook drempels die er zijn om in een bepaalde job te starten benoemen we. In Roksolana’s geval waren dat bijvoorbeeld de taal, de erkenning van diploma’s en dat ze geen rijbewijs heeft.”

Zo’n persoonlijk ontwikkelingsplan bevat heel concrete acties, die de lerende helpen zich te oriënteren. Roksolana liep bijvoorbeeld enkele dagen mee met een logopedist, om concreet zicht te krijgen op de job in Vlaanderen en tips te krijgen over welke competenties nog aangesterkt moeten worden om het uitoefenen van een job haalbaar te maken.

Drempels identificeren en aanpakken

“Nederlands isheel belangrijk om te kunnen werken als logopedist of psycholoog. Daarom hebben we vanuit Leerwinkel vrijwilligerswerk gezocht voor Roksolana, niet alleen om aan haar Nederlands te kunnen werken maar ook om zich verder te oriënteren,” zegt Laurie. “Leerwinkel vond voor mij een plaats in een kleuterklas,” vult Roksolana aan. “Ik heb in Oekraïne veel in schoolcontexten gewerkt, dus dat is voor mij een vertrouwde omgeving. Door te spreken met die leerkracht besefte ik dat het op korte termijn misschien mogelijk zou zijn om te werken als kinderbegeleider schoolgaande kinderen.”

Laurie informeerde Roksolana over de opleiding en kon haar toeleiden naar een opleiding bij CVO Miras. Binnenkort zijn het examens. Op haar stageplaats zal Roksolana niet kunnen blijven, omdat daar momenteel geen vacatures zijn. Ze zal daarom moeten zoeken naar een andere werkplek die met de fiets bereikbaar is. Een uitdaging dus. “Eigenlijk is elke dag een uitdaging. Je plan trekken in een ander land met andere structuren en systemen is niet evident.”

Kansen creëren, mensen doen geloven in hun eigen mogelijkheden en hen zo laten groeien, dat is waar het bij Leerwinkel om gaat. “Zonder Laurie had ik al deze stappen niet kunnen zetten,” bevestigt Roksolana. “Ik had weinig informatie over wat ik hier in België kan doen. Dat zorgde voor stress en onzekerheid. Het is echt nodig dat er organisaties zijn die anderstaligen, maar ook anderen helpen zoeken naar hun mogelijkheden. En in mijn geval die begrijpen wat diploma’s of documenten waard zijn. Ik wist niet goed of ik een opleiding moest volgen of werk moest zoeken. En dat is voor iedereen anders. Geen twee situaties zijn dezelfde.”

Motiveren om te leren

Voor Roksolana is blijven leren vanzelfsprekend. “Ik weet eigenlijk al dat het voor mij niet voldoende zal zijn om enkel als kinderbegeleider te werken. Ik zou graag een opleiding toegepaste psychologie volgen.” “Dan weet je me te vinden om te bekijken of er verkorte leerwegen mogelijk zijn,” lacht Laurie. “Uiteraard! Als ik die plannen concreter wil maken, kom ik terug naar Leerwinkel,” reageert Roksolana. “En als ik hoor dat mensen willen leren, stuur ik ze naar je door.” Roksolana is dus zelf ook leerambassadeur geworden voor vrienden en kennissen met leervragen.

“Roksolana was erg gemotiveerd en gaf niet op. Haar traject begeleiden was daardoor erg fijn,” zegt Laurie. “Intrinsieke motivatie is belangrijk om stappen te kunnen zetten. Het gaat soms ook trager of in kleinere stappen. Als mensen nog niet veel succeservaringen hadden, of meer drempels ervaren of hun eigen interesses of talenten nog niet kennen, is het de taak van de brugfiguur om hen te motiveren. Leerwinkel biedt dan een luisterend oor, denkt met hen na over hoe we de drempels kunnen aanpakken of we reflecteren samen over die talenten en interesses. Leerwinkel doet dus veel meer dan gewoon doorverwijzen naar een opleiding of onderwijsinstelling.”

Een diversiteit aan leervragen

“Hoe een traject loopt, hangt ook af van de persoon die je begeleidt,” legt Laurie uit. “Elke volwassene is anders, heeft een andere leervraag en een andere context. Soms biedt één gesprek al een oplossing. Andere mensen hebben nood aan een langer traject, met verschillende grote of kleine tussenstappen. Niet iedereen is gebaat bij een voltijdse opleiding. Sommigen beginnen met vrijwilligerswerk, Nederlands leren of één of twee modules in een CVO. Volwassenen kennen vaak al die mogelijkheden niet. En onderschat niet hoe belangrijk en mooi het is dat we mensen perspectief kunnen bieden.”

Leerwinkelbegeleiders zoals Laurie zijn typische brugfiguren levenslang leren. Ze loodsen als een soort copiloot potentiële lerenden doorheen een traject en werken waar mogelijk mee drempels weg, in partnerschap met organisaties als OCMW, VDAB, …. Ze vertrekken daarbij vanuit de noden en de context van wie een leervraag heeft. Maatwerk dus. Behalve in West-Vlaanderen zijn er ook leerwinkels in Brussel, Genk, Gent, Leuven en Mechelen.

Contactgegevens:

• Laurie Vandenheede 0472 341819 - laurie@leerwinkel.be
• Charlotte Vanmullem 0487 666 770 - charlotte@leerwinkel.be
• Mira Vanderplancke 0487 666 773 - mira@leerwinkel.be